Podczas gali oskarowej w 2022 roku doszło do skandalu. Prowadzący imprezę Chris Rock powiedział o żonie Willa Smitha:
Nie mogę się doczekać, aż zobaczę ją w drugiej części „G.I. Jane”.
W filmie z 1997 roku występuje Demi Moore, która na potrzeby głównej roli musiała ogolić się na zero. Tymczasem Jada Smith cierpi od kilku lat na tzw. łysienie plackowate. To choroba autoimmunologiczna, w której uszkodzeniu ulegają mieszki włosowe, co skutkuje wypadaniem włosów. Will Smith, nie mogąc znieść raniącego dowcipu dotyczącego chorej żony podszedł do Chrisa Rocka i dał mu w twarz. Nikt nie stanął w obronie uderzonej osoby. Chwilę po zajściu to Smith był gwiazdą. Pokrętnie się tłumaczył, popłakiwał, ale nie nazwał wprost tego, co się stało. Mówił o "złym czasie" w swoim życiu, no i że "miłość sprawia, że robimy szalone rzeczy".
Poproszona o komentarz Grażyna Torbicka - dziennikarka zajmująca się tematyką filmową - powiedziała w TVN24:
Należało mu się [Chrisowi Rockowi], bo cała ta gala była bogata w takie żarty, dowcipy na granicy, moim zdaniem, a tutaj zwrócił się z tym żartem do żony Willa Smitha. Ona jest chora.
Pytanie: czy Will Smith postąpił słusznie, wymierzając policzek prowadzącemu?
Odpowiedź „ludzka”: tak, należało się żartownisiowi, a Will stanął w obronie żony!
Odpowiedź psychologiczna: nie. Choć wypowiedź na temat żony była raniąca, powinien powstrzymać się od rękoczynów.
Złość
To emocja, która jest nam bardzo przydatna w życiu. Dzięki niej wiemy, że zostały przekroczone nasze granice. Jednakże, jak każde uczucie, złość może być nieadekwatna do okoliczności.
Wszystkie uczucia są dobre i dozwolone, ale... nie każdy sposób ich wyrażania.
Mamy bowiem skłonność, by szukać przyczyny za zewnątrz siebie, obarczać innych ludzi i okoliczności życiowe winą za własne reakcje. Stąd też w wypowiedzi Smitha pojawiła się fraza o tym, że „miłość sprawia, że robimy szalone rzeczy”. To jawne i wygodne usprawiedliwienie przemocy, a przede wszystkim przerzucenie odpowiedzialności. Cała rzecz w tym, że Will Smith miał co najmniej kilka rozwiązań tej sytuacji.
1. Mógł w formie protestu opuścić galę, myśląc: „ale idiota”. Byłaby to bardzo czytelna manifestacja obrony honoru żony.
2. Mógł wejść na scenę i powiedzieć, że żarty z jego żony są nie na miejscu i nie życzy sobie tego.
3. Mógł wziąć głęboki oddech i… nie zrobić nic. Choć pewnie żarty z jego żony mogły spowodować, że czuł gniew, złość, może nawet upokorzenie…
I choć wielu z nas uzna, że puszczanie oka do widzów i robienie sobie niewybrednych żartów z choroby jest zwyczajnie prostackie, naganne pod względem moralnym (tu pełna zgoda), to odpowiedzialność za rękoczyny ponosi wyłącznie gwiazda „Man in black”. Jesteśmy bowiem dorośli i powinniśmy umieć kontrolować nasze zachowanie (emocji bardzo często się zwyczajnie nie da...).
Każdą nową umiejętność trzeba ćwiczyć.
Ćwiczcie więc i nie zrażajcie się niepowodzeniami. Robicie to dla dzieci, ale również, a może przede wszystkim dla siebie. Jeśli będziecie wytrwali, to na pewno zdobędziecie emocjonalnego Oskara!
Raz jeszcze:
Odpowiadacie tylko za swoje zachowanie, a nie za to, jak ktoś się z tego powodu poczuł. Zachowanie jest czymś obiektywnym i możemy je oceniać (np. czy jest zgodne z zasadami moralnymi, prawem, czy dobrymi obyczajami). Uczucia natomiast są czymś subiektywnym i mogą być zupełnie irracjonalne (tj. nieuzasadnione okolicznościami, nieadekwatne do sytuacji, nadmiarowe, dokładnie takie, jak podczas tegorocznej gali oskarowej). Jeśli Wasze zachowanie jest w porządku, to nie jesteście odpowiedzialni za to, jak ktoś się w związku z tym poczuł.
Pamiętajcie: Aby zachować zdrowie psychiczne, należy sobie pozwalać na przeżywanie wszystkich uczuć, jakie się w nas pojawiają, niezależnie od tego, czy są pozytywne, czy negatywne. Obserwować je tak, jak obserwuje się chmury na niebie, które przypływają i odpływają. Zastanawiać się, skąd się wzięły i na ile są adekwatne do otaczającej rzeczywistości.
Wgląd w siebie, rozumienie prawdziwych powodów odczuwania swoich emocji ułatwia podjęcie decyzji, kiedy się nimi kierować, a kiedy – wręcz przeciwnie – postąpić inaczej, niż to, co nam podpowiadają.
P.S. Will Smith dwa dni po gali wydał oświadczenie z przeprosinami:
Przemoc w każdej formie jest niszcząca. Moje zachowanie podczas rozdania Oscarów było niedopuszczalne i niewybaczalne. Dowcipy na mój temat są częścią tej pracy, ale żart na temat stanu zdrowia Jady był dla mnie zbyt trudny do zniesienia i zareagowałem emocjonalnie. Chciałbym cię publicznie przeprosić, Chris. Zachowałem się niestosownie i popełniłem błąd. Nie ma miejsca na przemoc w świecie miłości i dobroci.
Przy pisaniu niniejszego tekstu, korzystałem z artykułu psychologa Bogusława Włodawca Jak radzić sobie ze złością.
Obraz autorstwa Freepik
